ลิงไวพบไม้ดอก-กระรอกไวพบนายธนู

               ต่อไปนี้เป็นคำพังเพยที่ว่า “ลิงไวพบไม้ดอก-กระรอกไวพบนายธนู” ให้รู้กันไว้บ้างลิงกับกระรอกเปรียบได้คือจิตใจที่หลงใหลอยู่ในสังขารร่างกายที่เกิด แก่ เจ็บ ตาย นั้นเอง ไม้ดอกคือความชราแตกดับตายไปนั้นเอง นายธนูคือความเจ็บไข้ได้ป่วยนานาประการนั้นเองจิตวิญญาณเปรียบได้เหมือน หมู่ลมจะดีหรือชั่วเช่นเดียวกันนะท่าน

               ดูก่อนภิกษุ สามเณร ชี พราหมณ์ อุบาสก อุบาสิกา ผู้ปฏิบัติตามพระพุทธศาสนาสัมมาสัมพุทธเจ้า ต้องให้รู้ความหมายของพระพุทธเจ้า ความหมายของท่านเพื่อรื้อสัตว์มนุษย์ชาย-หญิงให้ข้ามพ้นจากโอฆะสงสาร ข้ามจากภพทั้งสาม ข้ามเข้าสู่พระนิพพานไปแล้ว ไม่เกิดแก่เจ็บ-ตายอีกต่อไป ท่านวางทางไว้ให้ท่านชายและท่านหญิงให้เดินไปตามทางเดินนั้นคือ ศีล สมาธิ ปัญญา ยังมีอยู่ทุกวันนี้พระพุทธเจ้าท่านรู้ว่าจิตวิญญาณท่านชายและท่านหญิงเป็นธรรม อันไม่ตายพอจะเข้าสู่พระนิพพานได้ เพราะว่าจิตวิญญาณที่หลงอยู่เวียนว่ายเกิดตายเพราะสังขารเป็นทุกข์อย่างยิ่ง อาตมาภาพได้พร้อมใจกันโดยสามัคคีธรรมด้วยภิกษุ สามเณร ชี พราหมณ์ อุบาสก อุบาสิกา ได้ก่อสร้างเสนาสนะไว้ให้ในพระพุทธศาสนาให้ถาวร ก็เพื่อรื้อสัตว์มนุษย์ให้เข้าสู่พระนิพพานนั้นเอง บางท่านไม่รู้ซึ้งถึงความหมายของพระพุทธเจ้าบัญญัติเลยเข้าใจผิด นึกคิดผิด หาว่าวัดวาอารามสถานที่ในทางพระพุทธศาสนาสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อให้มนุษย์บำเพ็ญบารมีเพื่อรื้อสัตว์ขนสัตว์มนุษย์ชาย-หญิงให้ออกจากความโลภ โกรธ หลง ให้เข้าสู่พระนิพพานให้พ้นจากความเกิด-แก่-เจ็บ-ตายกันเสียบ้าง ความหมายของพระพุทธองค์เป็นเช่นนี้ บางท่านถือเอาวัดวาอารามเสนาสนะเป็นที่ทำมาหากินชีวิตสังขารตนและผู้อื่น อย่างนี้ก็มีโดยผิดจากศีลและธรรมก็ไม่รู้เพราะหลงอยู่ในสังขารตนและผู้อื่นแห่งกาม กลายเป็นผู้หลงตายเลยไม่รู้กองทุกข์ที่เรามาเกิดทำไมมาได้ เราจะไม่เกิดจะไม่ได้หรือ เช่นนี้ได้พิจารณาคิดดูกันหรือเปล่า อันนี้มันเป็นเรื่องราวของตนเองทุก ๆ ท่านชาย-หญิงเรามาเกิดปฏิสนธิอยู่ในร่างกายของสัตว์มนุษย์ให้พิจารณารู้ธรรมอันไม่ตาย สังขารของมนุษย์และสัตว์นี้อยู่ไม่นานสักเท่าไรนัก สักประเดี๋ยวเขาก็ทำลายขันธ์แตกดับไปเท่านั้น ท่านอย่าไปหลงสังขารตนและผู้อื่นเป็นที่พึ่งพาอาศัยถาวร แม้แต่ท่านนอนหลับก็ยังลืมตนไปแล้ว อันว่าตนของตนเป็นที่ของตนแล อันนี้ได้แก่ธรรมอันไม่ตายนะท่านชาย-หญิง ทุกข์โศกบุญบาปกระทำด้วยตนเองรักก็ดี-เกลียดก็ดี ทำด้วยตนเองสิ่งที่กล่าวมานี้เรายังทำกันได้ เราจะไม่ทำไม่ได้หรือ อันสิ่งใดเราทำได้ เราจะเลิกทำเสียก็ได้เหมือนกัน การกระทำอันใดใดนั้นยากลำบากในกายในการกระทำนั้น ๆ เรายังอดทนกระทำกันไม่ใช่หรือ การเลิกจากการกระทำทางกาย วาจา ใจ นั้นมันง่ายยิ่งได้กว่าการกระทำไม่ใช่หรือ ทำไมไม่พิจารณาเลิกละกันเสียบ้างฯ

               อย่าถือตนว่าตนเป็นผู้ฉลาดให้ยอมตนเป็นผู้โง่เสียบ้าง มันถึงจะเลิกได้ ธรรมเหล่านี้ผู้ปฏิบัติชาย-หญิงให้พิจารณาให้ซึ้งกันสักหน่อย เพราะเส้นผมมันบังอยู่ทุกตัวคน ธรรมเหล่านี้เป็นธรรมตรัสรู้ในทางรู้แจ้งของผู้ปฏิบัติจะรู้ได้เฉพาะตน ผู้มีปัญญาสามารถสั่งสอนให้ผู้อื่นให้รู้ตามตนไปได้ดังนี้ ผู้ไม่มีปัญญาความสามารถก็ไม่มีเช่นกัน ให้พิจารณากันบ้าง วิญญาณคือตัวรู้มีอยู่ทุกตัวคน ผู้ฉลาดจมอยู่ในกามสมุทัยนั้นจะจัดว่าเป็นผู้ฉลาดหรือโง่ ผู้โง่จมอยู่ในกามสมุทัยนั้นจะจัดว่าเป็นผู้โง่หรือฉลาด ธรรมเหล่านี้เป็นจิตใจของท่านชาย-หญิง ให้พิจารณาตรวจค้นดูในตนของตนดูกันบ้าง ฉลาดยอมตนเป็นผู้โง่ ผู้โง่ยอมตนเป็นผู้ฉลาด ท่านทั้งสองนี้จะล่วงทุกข์ได้ทั้งสองคนนะท่าน เพราะท่านทั้งสองได้รับฟังคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าและปฏิบัติตามถึงท้ายที่สุด ถึงจะจัดว่าเป็นผู้ล่วงทุกข์ได้อย่างแท้จริง ท่านเหล่าใดหลงยึดพรหมวิหาร 4 ที่เป็นเมตตาเครื่องค้ำจุนโลกอยู่นั้นจะจัดว่าเป็นผู้ล่วงทุกข์ได้นั้นย่อมไม่มีนะท่านชาย-หญิง ภิกษุ -สามเณร ชี พราหมณ์ ผู้ทรงเพศพรหมจรรย์ต้องยกจิตใจให้ออกจากเมตตาพรหมวิหาร 4 นั้นเสีย ให้ยกจิตใจให้เข้าสู่อิทธิบาท 4 เมตตาเจโต วิมุติญาณถึงจะถูกทางพระธรรมพระวินัยศีลสิกขาบทไปได้ พรหมวิหาร 4 เป็นเมตตาประกอบทุกข์อยู่ เพราะมันเป็นเมตตาประกอบกาม ผู้ที่ปรารถนาเป็นผู้ครองเรือนอยู่ เมตตาเหล่านี้หลงเลี้ยงสังขารตนและผู้อื่นไม่ให้รู้ซึ้งถึงวิญญาณที่เป็นธรรมอันไม่ตาย  ไม่รู้ซึ้งถึงเจ้าของ ๆ ของ ว่าที่มาปฏิสนธิอยู่ในสังขารร่างกายอันแตกดับทนอยู่มิได้ ความรู้ซึ้งถึงวิญญาณตนและผู้อื่นย่อมไม่มี เพราะติดอยู่ในเมตตาพรหมวิหาร 4 นั่นเอง เมตตาพรหมวิหาร 4 มันเป็นสายทางโลกธรรมแปดประการนะท่านชาย-หญิง