การบรรลุโมกขธรรม

การบรรลุโมกขธรรมนั้น

  ข้อ 1...........ให้รู้จักทุกข์

  ข้อ 2...........ให้รู้ละออกจากทุกข์

  ข้อ 3...........ให้ปราศจากทุกข์

               ดังนี้เรียกว่าบรรลุท่านเหล่าใดกระทำได้แล้วไม่ต้องสงสัย  ไม่ต้องไปถามท่านเหล่าใด  เพราะเป็นทางรู้ได้จำเพาะตน  ทุกข์มีอยู่ 2 อย่างคือ  ทุกข์อริยสัจสี่นี้อย่างหนึ่ง  ทุกข์สัจอย่างหนึ่ง  ทุกข์อริยสัจธาตุสังขารที่เรียกว่ามนุษย์และสัตว์นั่นเอง  สังขารธาตุนี้ถ้าเกิดมาแล้วก็เป็นทุกข์  แก่ก็เป็นทุกข์  เจ็บก็เป็นทุกข์  ตายก็เป็นทุกข์  ธาตุต้องอาศัยธาตุด้วยกันในความเป็นอยู่ในโลกนี้เท่านั้น  ถึงเวลาตายแล้วสังขารเขาก็ดับทุกข์ของเขาเอง  เพราะว่าสังขารร่างกายชาย-หญิงนี้  มิใช่ตัวตนบุคคลเราเขาแต่อย่างใด  ส่วนทุกข์สัจนั้นเป็นสภาวะในทางจิตใจที่นึกคิดให้เกิดขึ้นนานาจิตตัง  สภาวะจิตใจนั้นแหละเป็นตัวของท่านชาย-หญิงให้จำไว้  สิ่งเหล่านี้ไม่ตายเพราะเป็นลมเป็นไฟ  เป็นสภาวะจิตเป็นรูปโดยสภาวะ  จะปฏิสนธิในร่างกายสัตว์ใดใดก็ได้  จะไปจุติในสวรรค์หรือพรหมก็ได้  จะเข้าสู่พระนิพพานเสียเลยก็ได้  จะไปตามบุญตามบาปที่ตนนึกคิดอยู่ในการกระทำนั้น ๆ  ก็ได้  หรือนึกคิดให้จิตใจเป็นลมบ้าหมูอยู่ในภพทั้งสามก็ได้  เพราะตนสงสัยอยู่ว่านรก-สวรรค์-นิพพาน-บุญ-บาป  ไม่มีนั้นเอง  เลยเป็นลมหมุนอยู่เป็นกัป ๆ  เพราะเป็นความหลงความโง่เขลาของตนนั้นเอง  เพราะไม่รู้ทุกข์  ไม่รู้เหตุแห่งทุกข์  ไม่รู้ความปราศจากทุกข์  ไม่รู้ความดับทุกข์นั่นเอง  ถึงได้มีการสงสัยอยู่ในตนและผู้อื่นอยู่เสมอ ๆ ไป เลยเป็นการลังเลใจในตนและผู้อื่น  ในทางปฏิบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ท่านจำแนกไว้ดีแล้ว  ก็ไม่เอามาพิจารณาในเหตุและผลแห่งทุกข์ทั้งปวง  เหตุให้เกิดเป็นกายสังขารสัตว์มนุษย์และเดรัจฉานนั้นคืออะไร  ให้พิจารณาด้วยเหตุและผลในตนของตนดูบ้าง  ให้มันรู้ที่มาที่ไปที่เกิดเป็นทุกข์  และที่เหตุให้เกิดเป็นทุกข์  ให้รู้จักความปราศจากทุกข์กันบ้าง  ให้รู้จักความดับทุกข์กันบ้าง  อย่าไปสงสัยในเรื่องปฏิบัติอันไม่มีเหตุอันไม่มีในตนและผู้อื่น  โดยมิใช่เหตุให้นึกถึงความตายที่จะมาถึงตน  ให้ดูลมหายใจเข้า-ออกของตนดีกว่า  มีเหตุมีผลดีกว่าสิ่งทั้งปวง  อย่าเป็นคนโรคประสาท  อย่าเป็นผู้ฉลาดอย่างไม่มีเหตุผลให้ดูตนของตน  ให้มันเจอถึงจะมีเหตุและผล  มนุษย์คนเราต้องดูตนของตน  ถึงจะรู้เหตุและผลนะท่านชาย-หญิง ฯ